Çevre

EPS Üretimi
EPS (Expanded Polystyrene, Genleştirilmiş Polistiren), stiren monomerinin polimerizasyonu sonucu elde edilir. EPS hammaddesi içinde bulunan şişirme ajanı, buhar ile bir kalıp içinde genleştirilir ve kalıbın şeklini alması sağlanır. Bu şişirme ajanının (pentan) ozon tabakasına hiçbir olumsuz etkisi yoktur. Pentan gazı atmosferde parçalanmasını sekiz günde tamamlar.

EPS’nin Özellikleri
EPS zehirli değildir; normal atmosfer şartlarında kimyasal reaksiyona girmez. Kloroflorokarbon (CFC), Hidrokloroflorokarbon (HCFC) ve formaldehid içermez. Kyoto ve Montreal protokollerine göre kullanımı çevreye uygundur. EPS bakteriler ve mantarlar için bir besin kaynağı değildir. Üretilen ürünün % 98-99 ‘u hava, %1-2’si katı maddeden oluşur. EPS üretiminde, benzer ürünlerle kıyasla daha az enerji, dolayısıyla daha az tabii kaynak tüketilir. EPS ile yalıtılan binalarda ısı tüketimi %50’ye kadar varan oranlarda düşmektedir. Bu konuda daha fazla bilgi için Isı Yalıtımısayfamıza bakabilirsiniz. EPS sağlığa zararlı madde içermediğinden, yiyecekler için ambalaj yapımında, arı kovanlarında ve küçük canlıların yetiştirildiği kapların yapımında kullanılabilmektedir. Bitki toprağını gevşetmek amacı ile toprağa karıştırılabilir; mikroorganizmalara zarar vermez. EPS ortalama bir kentin ürettiği çöp ve atıklar içerisinde ağırlık bakımından %0,1’den az bir orana sahiptir. Şehir çöplüklerinde gömülen çöpler içerisindeki EPS parçaları, gömülü çöplerin havalandırılmasını ve organik maddelerin daha hızlı ayrışmasını sağlamaktadır.
Sürdürülebilir Bir Dünya ve Isı Yalıtımı
Isı yalıtımı ülkemizde çoğunlukla ekonomik boyutuyla bilinmekte ve incelenmektedir. Bu yüzden de ısı yalıtım kararı alınırken yatırımın geri dönüş süresi ve geri döndükten sonra bıraktığı kazanç ön plandadır. Ekonomik boyutu ısı yalıtımının arkasındaki sürükleyici güç olmakla birlikte toplumumuza ve dünyamıza tek katkısı değildir. Isı yalıtımının katkılarını basit anlamda enerji tasarrufu ve konforlu yaşam olarak ikiye ayırabiliriz. Bu iki maddeyi de kendi içinde maddelere ayırabiliriz. Isı yalıtımının sürdürülebilir bir gelecek için neden vazgeçilmez olduğu aşağıda ifade edilmektedir:
  Enerji Tasarrufu

☆CO2 emisyonunu azaltarak çevreye katkı ve küresel iklim değişikliğinin önüne geçme
☆Doğal kaynakların etkin kullanımını azaltarak çevreye katkı
☆Aile/İşletme Bütçesine Katkı
☆Ülke Bütçesine Katkı
  Konforlu Yaşam
☆Gün içinde sabit ısı
☆Mevsim değişikliklerinde sabit ısı
☆Yapının her bölgesinde eşit ısı
Dünyamızın geleceğine çok büyük bir tehdit oluşturan küresel iklim değişikliğinin önüne geçmek için CO2 emisyonunu azaltmamız gerekmektedir. Dünya enerji devlerinden Vattenfall şirketinin McKinsey’le birlikte yaptığı araştırmaya göre CO2 emisyonunu azaltmanın 27 yöntemi ve bu yöntemlerin yılda azaltacağı CO2 emisyonunu tespit edilmiştir. Bu yöntemler arasında yılda 1.7 Milyar Ton CO2 emisyonu azaltma ile ısı yalıtımı bu 27 yöntem arasında en önde gelenlerden bir tanesidir.

CO2 emisyonunu azaltmanın 27 yönteminin yıllık maliyetini ise aşağıdaki tablodan inceleyebiliriz. Sarı ile işaretlenmiş olanlar negatif maliyet yani kazanç bırakan yöntemler, yeşil ile işaretlenmiş olanlar tonda 40€’ya kadar maliyeti olanlar yani maliyetli fakat fizibil yatırımlar, mavi ile işaretlenmiş olanlar ise tonda 60€’dan daha yüksek maliyetli yani fizibil gözükmeyen yatırımlardır. Bu yatırımlar arasında en karlı olanı ise tonda 150€ kazanç bırakan “daha iyi ısı yalıtımı”dır. Yani ısı yalıtımı iklim değişikliğine karşı alınması kaçınılmaz bir önlemken aynı zamanda da negatif maliyetiyle dünya ekonomisine de en fazla katkı sağlayan yöntemdir.

Isı Yalıtımının doğamıza ikinci bir katkısı ise sınırlı doğal kaynaklarımızın verimli kullanımıdır. Isı yalıtımı yaparak ya da mevcut yalıtımlı binaların yalıtımını kuvvetlendirerek enerji verimliği sağlanmalıdır. Dünyadaki yıllık enerji tüketimi yaklaşık olarak 12.5 milyar TEP’tir (Tona Eşdeğer Petrol). Bu tüketimin yaklaşık 3.5 milyar TEP’i binalarda ısıtma ve soğutma amaçlı tüketilmektedir. Mükemmel ısı yalıtımıyla %90-95 ısı tasarrufu yapılacağı göz önünde bulundurulduğu zaman yılda 3 milyar TEP tasarruf sağlama ve doğal kaynaklarımızı koruma potansiyelimiz vardır. Sürdürülebilir bir gelecek, sürdürülebilir bir iklim ve sürdürülebilir bir dünya için binalarımız enerji verimli hale getirilmelidir. Türkiye olarak bizim bu konuda dünyamıza sağlayacağımız katkı iki türlü olmalıdır. Bir yandan ısı yalıtımının çevreye sağladığı katkı konusunda kamuoyu bilinçlendirilmeli, çevreye duyarlı kurumlar harekete geçirilmelidir. Diğer yandan da ısı yalıtımsız binalar ısı yalıtımlı hale getirilmeli, ısı yalıtım kalınlıkları da ilk etapta 8-10cm’lere daha sonra da 25-30cm’lere çıkarılmalıdır. Isı yalıtımının Dünya’mıza katkısı bu kadar önemli boyutta olmasına rağmen, bu kamuoyu tarafından yeterince bilinmemektedir. Bu konuda bilinçlendirme kampanyaları sağlanmalı ve kamuoyu bilinçlendirilmelidir. Kaynaklar:

Vattenfall’s Climate Map 2030 (ingilizce)
Enkvist, Per-Anders; Naucler, Tomas; Rosander,Jerker. A Cost Curve For Greenhouse Gas Reduction. The McKinsey Quarterly 2007 Number 1. (ingilizce)

EPS’nin Geri Dönüşümü

EPS ömrünün birçok evresinde geri dönüştürülebilir. Üretim sırasında bütün atıklar parçalanarak son ürünün kalitesini bozmayacak şekilde ürüne yeniden karıştırılmaktadır. EPS’nin performansı en azından binanın ekonomik ömrü kadardır.  Binanın biri sebepten yıkılması durumunda ise kullanılmış olan EPS bozulmadığı ve kalitesinde düşüş olmadığı için toplanarak yeniden kullanılabilir. Dolayısıyla atıklar arasında bulunan inşaat kaynaklı EPS eser miktardadır.  Atıklardaki ambalajdan gelen EPS’yi de bu miktara eklersek EPS toplam evsel katı atıklar içinde % 0.1 yer kaplamaktadır.   EPS’yi çöpe atmak son çare de olsa bunun yapıldığı durumda bile EPS çöplerin içinde bozulmaz ve sera gazı oluşturmaz, havayı, suyu veya ekosistemi kirletmez. EPS’nin Çevre Notu BRE (Building Research Establishment) İngiltere’nin sürdürülebilir inşaat konusundaki en önde gelen otoritesidir. BRE Green Guide isimli raporu ise inşaatta kullanılan ürünlerin çevresel standartlara göre kategorize edilmesinde kullanılan en önemli kaynak haline gelmiştir. Bu rapor ürünleri cinslerine ve kullanım yerlerine göre kategorize eder (EPS yalıtım kısmındadır) ve 13 adet kritere göre notlar.  Bu kriterler iklim değişikliğine olan etkilerden stratosferdeki ozon azalmasına, çevresel-zehirlilikten fosil yakıtlarının azalmasına kadar bir alandaki en önemli kriterler arasında seçilmiştir.   Son çıkan Green Guide EPS’yi bir kez daha toplamda A+ ile ödüllendirmiştir.  

Ortalamada aldığı A+ notu haricinde EPS kritik çevresel peformans matrisinin çoğunda A notu almıştır.  Bunlardan bazıları:

Kaynak: www.eps.co.uk/sustainability/sustainability.html

Su Buharı Atermit fabrikalarında, kuyulardan çıkan su dışında çatılarda toplanan yağmur suları kullanılmaktadır. Kimyasal işlemlerden geçirilen su atıkları ise oluklu levha üretiminde hammadde olarak kullanılmakta ve çevreye deşarj edilmemektedir. EPS’nin Çevreye Etkisi  Atermit’in ürettiği EPS ürünleri için Çevresel Ürün Deklarasyonu çalışmaları 2009 yılında EUMEPS  tarafından yaptırılmıştır.   Aşağıdaki çalışmada aralarında Türkiye’yi temsilen Atermit’in de yer aldığı Avrupa’nın çeşitli ülkelerinden 21 EPS mamul üreticisinin değerleri kullanılmıştır.   Değişik yoğunluklardaki beyaz ve gri ürünlerin ÇÜD raporlarını aşağıda bulabilirsiniz;  

Expanded Polystyrene (EPS) Foam Insulation(density 15 kg/m³)
Expanded Polystyrene (EPS) Foam Insulation(density 20 kg/m³)
Expanded Polystyrene (EPS) Foam Insulation(density 25 kg/m³)
Expanded Polystyrene (EPS) Foam Insulation(shape moulded, density 25 kg/m³)
Expanded Polystyrene (EPS) Foam Insulation(density 30 kg/m³)
Expanded Polystyrene (EPS) Foam Insulation(with infra red absorbers, density 15 kg/m³)
Expanded Polystyrene (EPS) Foam Insulation(with infra red absorbers, density 20 kg/m³)

Konu ile İlgili Dokümanlar
 

Üyesi olduğumuz EUMEPS‘in hazırladığı “EPS Yalıtım Malzemeleri ile Sürdürülebilir İnşaat” broşürü (ingilizce)
Üyesi olduğumuz EUMEPS‘in hazırladığı “EPS Yalıtım ile İklim Değişikliğinin Azaltılması” broşürü (ingilizce)
Üyesi olduğumuz EUMEPS‘in hazırladığı “Yaşam Döngüsü Değerlendirmesi Sonucu EPS’nin Çevre Gerçeği” broşürü (ingilizce)
Üyesi olduğumuz EUMEPS‘in hazırladığı “Daha İyi Bir Çevre için EPS’li Binalar” broşürü (ingilizce)

EPP (Expandade Polypropylene, Genleştirilmiş Polipropilen) ürünler, kalıp içerisinde buhar ile şişirilerek şekillendirilir. EPP üretiminde herhangi bir şişirme ajanı kullanılmaz.

EPP de EPS gibi zararlı hiçbir madde içermediğinden gıda ambalajı olarak yaygın olarak kullanılmaktadır. Isıya direnci sayesinde EPS’den farklı olarak sterilize edilebilir ve birden fazla kullanıma imkan verir.

EPP %100 geri dönüşümlü bir malzemedir.

Özgür Atermit Sanayi Ticaret A.Ş. ve Atermit Endüstri ve Ticaret A.Ş olarak enerjideki dışa bağımlılığımızı azaltmak için enerji kaynakları daha verimli kullanılmaya çalışılmaktadır. Öncelikle mevcut kaynaklarımızı en verimli şekilde kullanmak için çeşitli alanlarda uygulamalarımız bulunmaktadır.

1. Buhar kazanlarımızda fuel-oil kullanımından doğalgaz kullanımına geçilmiştir.
2. Ekonomizör ve türbülatör sistemlerinin kullanımına geçilmiştir.
3. Kompresörlerde inverter (hız kontrolü) kullanılarak elektrik enerjisinde tasarruf yoluna gidilmiştir.
4. Üretimdeki makinelerimiz otomasyon sistemiyle çalışmaktadır.
5. İşletmelerimizde makine parklarımız sürekli yenilenerek daha az enerji kullanan daha verimli makinelerle çalışılmaktadır.
6. Yağmur suların sarnıçlarda toplanarak tekrar kullanılabilmektedir.
7. Çalışanlarımız enerji tasarrufu konularında düşünmeye teşvik edilmekte ve onlardan gelen fikirler de bünyemizde değerlendirilmektedir.

Atermit Ürünleriyle Yüzde 90’lara Varan Enerji Tasarrufu: Pasif Evler:

Standart bir ısı yalıtımıyla binalarda yaklaşık %50 enerji tasarrufu sağlanır. Fakat sanılanın aksine daha iyi bir ısı yalıtımı yaparak enerji  tasarrufunu %90’lara kadar çıkarmak mümkündür.  Pasif Ev, yıllık ısıtma ve soğutma enerjisi ihtiyacı metrekarede 15 kWh yani yaklaşık 4TL olan binalara denir.  150 metrekare bir evi düşünecek olursak bütün yıl boyunca ısıtma ve soğutmaya toplamda sadece 600TL yani ayda ortalama 50 TL harcanacağını düşünebiliriz.

Enerji Verimliliği ve 4 Fayda:

1) Isı yalıtımı ile enerji verimliliği enerji fiyatlarının yükseldiği günümüzde aile bütçesine katkı sağlayacak en önemli tasarruf kalemidir.
2) Enerji konusunda dışa bağımlı ülkemizde dış ticaret dengesine olumlu katkı sağlar.
3) Dünyamızın doğal kaynaklarının korunmasını, yani dünyamızdan bize miras kalan kaynakların daha az harcanmamasını sağlar.
4) Enerji tüketimini azaltarak çevre kirliliği oluşmamasını sağlarken karbondiyoksit salınımını azaltarak da küresel ısınmaya karşı katkı sağlamış olur.

Isı Yalıtımı ve Sağlık:

Isı  yalıtımının faydası enerji verimliliğiyle sınırlı kalmaz. Isı Yalıtımı aynı zamanda bina içindeki sabah-akşam ısılarından dolayı oluşan ısı değişikliklerini minimuma indirerek sağlıklı ve konforlu bir yaşam sağlar. Ev hiçbir zaman aşırı ısınmaz ve hiçbir zaman aşırı soğumaz. Cam ve duvar önlerindeki ısının evin diğer yerlerinden farklı olması engellenir. Değişik mevsimlerde hep istediğimiz ısıyı tasarruf ederek elde etmemizi sağlar.

Nasıl Yapılır?

İlk Pasif Ev 1990 yılında Almanya’da yapılmış, daha sonra zaman içinde diğer Avrupa ülkeleri ve ABD’de de yaygınlaşmaya başlamıştır.  Bir bina ilk yapıldığında pasif ev olarak tasarlanabileceği gibi sonradan yapılan yalıtımla da gerekli değerlere ulaşmak bir çok zaman mümkündür. Pasif Ev oluşturmak için 5 şart gereklidir.

1) Mükemmel Isı Yalıtımı,
2) Nitelikli Camlar,
3) Isı geri kazanımlı havalandırma, 
4) Isı Köprülerinin Engellenmesi, 
5) Hava Sızdırmazlığı.

Değişik iklim koşullarına göre değişmekle birlikte, ısı yalıtım kalınlıkları çatılarda 10-12cm yerine 30-40cm’lere, duvarlarda 5cm yerine 15-20cm’lere çıkarılmalıdır. Yalıtım kalınlıkları 3 katına çıktığı zaman yalıtım maliyeti yaklaşık olarak 2 katına çıkar. Geri ödeme süresi ise ülkemizde alışılagelen yalıtım kalınlıklarında 2-3 yıl olurken, pasif evlerde 3-4 yıla çıkmasına rağmen yapılan yatırımın karşılığı alındıktan sonraki tasarruf uzun vadede çok daha fazladır.

Atermit Ürünleri: Aterpor ve Gümüş Aterpor

Kaliteli ısı yalıtımı için Atermit’in klasik beyaz EPS’si Aterpor yanında yalıtım kalınlaştıkça yerden kaybetmemek için aynı kalınlıklarda daha fazla ısı yalıtımı sağlayan Gümüş Aterpor gibi ürünleri kullanılabilir. Gümüş Aterpor Ineos Nova’nın geliştirdiği karbonla güçlendirilmiş bir EPS ısı yalıtım levhasıdır. 

Konu ile İlgili Dokümanlar

Üyesi olduğumuz EUMEPS‘in “EPS Yalıtım Malzemeleri ile Düşük ve Sıfır Enerji Kullanan Binalar” broşürü (İngilizce)